In de gemeenteraad van 13 juli ’21 werd uitgebreid stil gestaan bij het document “Ondermijning van de democratie in het lokaal bestuur in Noordwijk”.
Aanleiding was de opdracht, die zou zijn verstrekt aan een gepensioneerde ambtenaar van de gemeente om, vooral vanuit eigen kennis en wetenschap een overzicht te geven van mogelijk ondermijnende processen over de periode van enkele tientallen jaren. Het document was vertrouwelijk, maar werd uiteindelijk openbaar gemaakt op grond van de Wet Openbaarheid van Bestuur. Het debat in de gemeenteraad werd verder gevoerd, omdat er een drietal moties waren ingediend om dit te kunnen bespreken. De motie van Bruisend Noordwijk koos voor een tussenweg, namelijk een goed onderzoek naar de wijze, waarop opdracht werd gegeven tot het opstellen van het document. Daarbij gaat het vooral om de periode vanaf de herindelingsverkiezingen op 21 november tot het aantreden van de nieuwe raad en het nieuwe college in januari 2019.
Achterkamertjespolitiek
In de bewuste periode van december 2018 werden gesprekken gevoerd en opdrachten gegeven, waarvan het huidige college kennelijk graag en zo snel mogelijk afstand wil nemen. Daarvoor werd ook een verklaring afgelegd, die werd gepubliceerd op de eigen website van de gemeente op 25 juni jongstleden. Het is daarbij opvallend, dat niemand verantwoording af wil leggen voor het totstandkomingsproces: geen wetenschap, geen opdracht verleend en niet in het college behandeld, etc. De motie van Bruisend Noordwijk had tot doel om duidelijkheid te krijgen. Dus in feite een onderzoek naar die “donkere dagen” rond kerst 2018.
Donkere dagen rond kerst 2018
In twee opzichten was het rond kerst 2018 een donkere periode. Niet alleen vanwege weinig daglicht, maar ook vanwege het ontbreken van genoeg democratische controle. Een bijzonder kwetsbare periode: de verkiezingen waren geweest, maar de nieuwe raad en het nieuwe college waren nog niet aangetreden. Er waren demissionaire wethouders, een demissionaire raad en een demissionaire burgemeester. Een samenloop van kwetsbaarheden, waarin naar de voorlopige inschatting van onze fractie voormalige en aftredende wethouders een bedenkelijke rol hebben gespeeld bij de totstandkoming van het document. Aftredende wethouders, die behoorden tot partijen die fors hadden verloren bij de verkiezingen. Invloed, die werd uitgeoefend bij de opdrachtverlening, maar ook bij de inhoud van het document zelf door het plaatsen van opmerkingen en correcties. Niet “zomaar” ondermijning van buitenaf, maar ondermijning van binnenuit en binnen het gemeentehuis.
Geen raadsonderzoek, wel schriftelijke vragen
De motie van Bruisend Noordwijk riep op tot het instellen van een raadsonderzoek. Voordeel daarvan zou zijn geweest, dat het onderzoek en de verhoren plaats zouden kunnen vinden onder verantwoordelijkheid van een afvaardiging van de raad met de mogelijkheid om getuigen te horen onder ede. Helaas werd er geen raadsmeerderheid gevonden voor zo’n raadsonderzoek. Een aantal collega’s vond dat een te zwaar middel. Daarom dus nu, als tweede optie, de schriftelijke vragen. Wij hopen daarop duidelijke en heldere antwoorden te krijgen.
Hoe nu verder met de inhoud van het document
In het rapport wordt terug gegrepen op veel gebeurtenissen over een lange periode van vóór de verkiezingen. Veel dossiers, die inmiddels gesloten zijn en dus geen onderdeel meer uitmaken van beleid of beraadslagingen van het huidige college. Uiteraard kan daar in de sfeer van het privaatrecht nog onderzoek naar worden gedaan. Maar ook personen, die zich bijvoorbeeld gekwetst voelen of beledigd, kunnen zich nog wenden tot de rechter.